‘Uitzonderlijk.’ Zo noemt voorzitter Eddy Boom van de Stichting Oosterkerk uit Hoorn de schenking van een dubbel glas-in-loodraam. Een gift van een onbekend gebleven Hoornse ondernemersfamilie stelde de stichting in 2016 in staat het gebrandschilderde glas-in-loodraam ‘Ode aan Hoorns maritiem verleden’ te laten maken. En nu is het de familie Van Doorn die een compleet dubbel raam aan de Oosterkerk schenkt. Dankzij financiële steun van het Mondriaanfonds is kunstenaar Joost Swarte ingeschakeld voor het ontwerp van het raam. Inmiddels heeft hij de eerste schetsontwerpen aan de schenker en het stichtingsbestuur getoond.
Net als de in 2016 en 2019 in de Oosterkerk onthulde gebrandschilderde glas-in-loodramen zal ook het nieuwe raam gemaakt worden door Marije Wolfswinkel van het glasatelier Lichtraamwerk in Noord-Scharwoude. Het ontwerp van Joost Swarte voorziet in voornamelijk het gebruik van gekleurd glas, dat in de loodstrips geplaatst moet worden. Het telt weinig gebrandschilderde elementen. Waarschijnlijk zullen tijdens de uitvoering van dit werk meteen de twee ramen aan de buitenzijde van gelaagd isolatieglas worden voorzien, waardoor een betere beheersing van de temperatuur in dit deel van de kerk mogelijk wordt. Het is de bedoeling dat het dubbele glas-in-loodraam nog deze zomer wordt gerealiseerd. In het najaar kan dan een feestelijke onthulling plaatsvinden.
Wens in vervulling
‘Ik denk niet dat er in ons land een kerkbestuur is’, zo zegt Eddy Boom, ‘dat binnen vijf jaar twee keer op deze wijze volledig is verrast. Echt dit soort schenkingen zijn uitzonderlijk. En het gaat nu zelfs om het dubbele raam in het west transept (dwarsschip). Waarmee trouwens ook een enorm grote wens van onze penningmeester Dick Louwman in vervulling gaat. Die heeft altijd wel plannen gehad om ooit eens een sponsoractie voor de invulling van dat “lege” raam te ontwikkelen.’ Boom wijst er trouwens nog op, dat de stichting Oosterkerk uit eigen middelen en via een verkoopactie van door kunstenaars beschilderde vrijgekomen glas-in-loodramen, vorig jaar ook nog een gebrandschilderd roosvenster in de voorgevel heeft gerealiseerd. De familie Van Doorn liet aan het stichtingsbestuur weten, dat de Oosterkerk al jarenlang voorkomt in het testament, maar dat ‘schenken met een warme hand en het meemaken van de realisering van dit geschonken raam toch heel wat leuker is’.
Grafisch ontwerper
De schenkende familie kwam zelf met de naam van Joost Swarte op de proppen. Een keuze ingegeven door eerdere glas-in-loodramen van zijn hand, onder andere in het paleis van justitie in Arnhem (maar liefst 100 m2), voor de Bakenesserkerk in Haarlem, voor een bedrijfspand in Ulft en voor 34 glas-in-loodramen voor een stadsvernieuwingsproject in de Amsterdamse Marnixstraat. Ook het ontwerp voor het ex- en interieur van de Toneelschuur in Haarlem is van deze grafische ontwerper en tekenaar.
Klare lijn
Swarte is tevens de initiatiefnemer voor de Stripdagen in Haarlem. Stripfiguren en series van Joost Swarte zijn: Katoen en Pinbal, Jopo de Pojo, Anton Makassar, Dr Ben Cine en Niet Zo, Maar Zo. Swarte is het meest bekend geworden door zijn talloze tekeningen, postzegels, posters, ansichtkaarten, lp- en cd-hoesjes en door zijn ontwerpen voor omslagen van bladen. Swarte heeft het in dit verband over de ‘klare lijn’ een tekenstijl met duidelijke contourlijnen en heldere kleurvlakken. Met als effect een maximale en eenduidige leesbaarheid van elke tekening. Vorig jaar had Swarte een grote overzichtstentoonstelling in de Kunsthal in Rotterdam, waar meer dan 130.000 bezoekers op afkwamen.
Hoornse geschiedenis
Het voorlopige schetsontwerp voor het dubbele raam heeft de geschiedenis van Hoorn als onderwerp. Het ontwerp laat een duidelijke tweedeling zien. Aan de kant van de haven worden de elementen verwerkt die met water te maken hebben, het raam richting Grote Oost herbergt de landelijke elementen. Joost Swarte heeft in beide ramen een gelaagde opbouw voorgesteld. De onderste laag toont water- en landelementen uit de vroegste tijd van Hoorn, de bovenste laag laat juist de elementen uit Hoorns jongste geschiedenis zien.
