Ergonomie is een essentieel vakgebied dat gericht is op het aanpassen van de werkomgeving, taken en hulpmiddelen aan de fysieke en mentale capaciteiten van mensen. Het uiteindelijke doel is om werk veiliger, comfortabeler en efficiënter te maken. In een tijd waarin werkdruk en complexe werkomstandigheden toenemen, speelt ergonomie een cruciale rol in het voorkomen van werk gerelateerde klachten.
In een sector die veel waarde hecht aan duurzame inzetbaarheid en ‘fit naar de finish’ opgenomen heeft in z’n CAO speelt het welzijn van medewerkers uiteraard een grote rol. Om die reden schrijft hoger veiligheidskundige Jac Verrijt van Scheuten regelmatig over veilig werken in Glas in Beeld.
Ergonomische principes toepassen
In Nederland is ziekteverzuim dat voortkomt uit fysieke belasting een belangrijke uitdaging. Jaarlijks wordt naar schatting meer dan 7 procent van het ziekteverzuim veroorzaakt door fysiek zwaar werk. Langdurige, statische houdingen of repetitieve handelingen zijn verantwoordelijk voor bijna 4 procent van het verzuim. De maatschappelijke kosten hiervan lopen op tot miljarden euro’s per jaar. Deze cijfers benadrukken hoe belangrijk het is om ergonomische principes toe te passen binnen bedrijven en organisaties.
Kern ergonomie
Ergonomie kan worden gezien als de wetenschap van het optimaliseren van de interactie tussen mens en omgeving. Dit houdt in dat je de fysieke, mentale en organisatorische aspecten van werk zorgvuldig analyseert en verbetert. Binnen deze wetenschap onderscheiden we verschillende specialisaties. Eén van de belangrijkste onderdelen is fysieke ergonomie die zich richt op de fysieke interactie tussen werknemers en hun werkomgeving. Het doel is om lichamelijke belasting te verminderen en blessures te voorkomen door bijvoorbeeld werkplekken en gereedschappen zodanig te ontwerpen dat ze passen bij de natuurlijke bewegingen van het lichaam.
Cognitieve ergonomie
Een ander belangrijk aspect van ergonomie is cognitieve ergonomie. Dat richt zich op mentale processen zoals waarneming, geheugen en aandacht. Het ontwerpen van gebruiksvriendelijke interfaces, zoals software of dashboards, is hier een goed voorbeeld van. Organisatorische ergonomie richt zich op het verbeteren van werkprocessen en structuren. Denk hierbij aan het optimaliseren van werkroosters of het inrichten van ploegen om vermoeidheid te verminderen. Tot slot houdt milieu-ergonomie zich bezig met omgevingsfactoren zoals verlichting, temperatuur en luchtkwaliteit, die van invloed zijn op het comfort en welzijn van werknemers.
