Pagina 11 van: Glas in Beeld #3 – juni 2021
11www.glasinbeeld.nl
SPECIAAL GLAS
MaaKT DEsinFECTiE OVERBODiG
procent van de virussen op het oppervlak.
Een zogenaamd ‘accumulatoreffect’
betekent dat ongeveer 80 procent van de
virussen na een uur nog steeds afwezig
zijn.
Om hetzelfde effect binnenshuis te
bewerkstelligen zijn extra UV-lichtbronnen
nodig. De laag is actief gedurende de
levensduur van het glas en vormt geen
belemmering voor verdere bewerkings-
stappen in het fabricageproces. Omdat
het erg dun is, kan het glas worden
gerecycled. Bij gelaagd glas moet de
gebruikte folie UV-doorlaatbaar zijn. Als
het actieve oppervlak wordt geprint,
wordt het effect verminderd omdat het
bedrukte gebied de virusbelasting niet
meer kan verminderen. Voor het reinigen
van het glas zijn geen speciale reinigings-
middelen nodig.
HEGLA BORAIDENT
HEGLA Boraident biedt een andere
mogelijkheid voor het creëren van een
antibacterieel glasoppervlak. Een laser
verwarmt het glasoppervlak en start de
overdracht van zilverionen van een
transfermedium naar het glasoppervlak.
Van zilverionen is bekend dat ze bacteriën
doden die door huidcontact op het
glasoppervlak komen. Het proces kan
bijvoorbeeld worden gebruikt om glas te
behandelen in het gebied van handgrepen
of andere oppervlakken die veel worden
aangeraakt.
REACTIES GLASOPPERVLAK
Glas reageert over het algemeen op
invloeden van buitenaf. Van het gebruikte
glas is 95 procent silicaatglas (SiO2). Op
atoomniveau is een driedimensionaal
silicaatnetwerk met vier verbindingsarmen
zichtbaar. Dit is moeilijk op te lossen.
Desalniettemin reageert het oppervlak
indrukwekkend; als er nieuwe oppervlak-
ken worden gevormd, vinden er losse
??
reactieve bindingen plaats. Dit zie je ook
terug in de sterkte: de kleinste defecte
plekken in het oppervlak veroorzaken
brosse breuken bij trekspanning. Daarom
is het nuttig om drukspanningen in het
oppervlak aan te brengen. Dit gebeurt
bijvoorbeeld via chemische of thermische
voorspanning.
Glasoppervlakken veranderen in de loop
van de tijd. Met name de reactie met
vocht beschadigt het oppervlak. Er vormt
zich een gellaag waarin enerzijds kristal-
lisatie plaatsvindt, bultvormig, maar die
anderzijds als beschermlaag kan dienen,
afhankelijk van de tijd. Waarom deze
bultjes in het oppervlak ontstaan, is nog
niet bekend. De TU Ilmenau doet hier
onderzoek naar. In het gekristalliseerde
oppervlak worden vaak natriumwaterstof-
carbonaten aangetroffen. De verweerde
en gedroogde gellaag kan over een groot
gebied afschilferen en een nieuw glasop-
pervlak onthullen. In de dagelijkse
omgeving komen we dergelijke reacties in
het glasoppervlak vaak tegen, vooral met
glas in de vaatwasser, maar ook externe
omgevingscondities zoals stof of zand
laten grote effecten zien.
COATINGS EN HECHTING
De gellaag die ontstaat tijdens het
verouderings- en corrosieproces vereist
dat glas wordt voorbehandeld voordat het
wordt bedrukt of gecoat. Dit is een
kerncompetentie van SURA Instruments.
Een mogelijkheid is om het oppervlak met
behulp van ‘pyrosil-technologie’ te
silicatiseren. Hierbij wordt een gasmengsel
verbrand met een precursor die silicium
bevat. Er ontstaat een silicaatnetwerk met
een groot aantal OH-groepen. Het
streamer
Glasop-
pervlakken
veranderen in
de loop van
de tijd. De TU
Ilmenau doet
hier onderzoek
naar. Beeld:
TU Ilmenau
Reaction model for intrinsic alteration
bulk
gel layer
water film
atmosphere
intrinsic alteration: we know
peaks Na+ crystalline/noncrystalline
diffusion disks changed average mass dirt accelerates
waxlike droplets water uptake reactions
Na+ H3O+ ºSi-OH HO-Siº Na+, Ca2+
Na+ OH- CO32- NaHCO3 H2O
CO2
Na3H(CO3)2.2H2O
1 Glass surface reactions
10-11-12-13_oppervlaktebehandeling.indd 11 26-05-21 09:06