Pagina 29 van: Glas in Beeld #3 – juni 2022

29WWW.GLASINBEELD.NL

Het zal in de nabije toekomst steeds gebruikelijker gaan worden om

zonne-energie op te wekken uit de gevel. Maar de integratie van

zonnepanelen in gevelelementen en ramen is een stuk lastiger dan de

plaatsing van zonnepanelen op het dak. En daardoor is deze vorm van

gebouw-geïntegreerde zonne-energie (in het Engels: Building Integra-

ted PhotoVoltaic, BIPV) bij aanvang een stuk duurder dan de klassieke

zonnepanelen. Waarom dan al deze moeite en kosten?

Architecten vragen ons om hun ontwerp te respecteren en waar moge-

lijk nog beter te maken. Als uitvoerende marktpartijen moeten we een

proactieve en oplossingsgerichte houding aannemen. Nu beperkt de

glaswereld zichzelf door het denken in standaard verbindingsmetho-

den en oplossingen.

BIPV-GLASGEVELS
TIJD RIJP VOOR TOEPASSING

GLAS NIET SCHROEVEN
MAAR LIJMEN

‘

WOUT HOOGENDOORN
Wout Hoogendoorn is meer dan dertig jaar actief in de
wereld van gevel- en glastechniek. Van 1992 tot 2004 was
hij mede-eigenaar van de BRS Group en HTC. In 2005
richtte hij Si-X op, ‘de partner op het gebied van bouwen
met glas, wanneer de technische en/of artistieke
uitdaging maximaal groot is’. Hoogendoorn is via zijn
bedrijf betrokken bij het
technisch ontwerp en de
realisatie van niet
standaard glasprojecten.
Voorbeelden hiervan zijn
de ultraslanke hybride
trap ABT Velp, het
Co-Creation Center op
the Green Village in Delft
en de glazen vitrines in
Eindhoven.

Presentatie: Wout Hoogendoorn,
Directeur Si-X

Ik heb geleerd dat het luisteren naar de droom van de architecten veel voorde-len oplevert. Het daagt mij uit om te
werken aan de beste, esthetische
oplossing. Als bijvangst wordt het daarbij
ook technisch en commercieel aantrekkelij-
ker. Voor mij is het vanzelfsprekend dat je
altijd denkt in integrale oplossingen. Ook
brede materiaal- en productiekennis
zorgen voor meer succes. Zoals bij het
schaken: Is er nog een betere zet moge-
lijk? Daarom verbeter ik details zolang dat
het mogelijk is.

LIJMEN ROEPT VRAGEN OP
Ik heb ervaren dat het toepassen van
lijmverbindingen voor mij veel vragen
opriep. Er is veel informatie beschikbaar,
maar die kon ik niet 1-op-1 toepassen. Om
die reden heb ik op kleine schaal lijmproe-
ven genomen. Dat leverde veel nieuwe
inzichten op.
Bij het maken van de juiste lijmkeuze
moest ik rekening houden met aspecten
als het te lijmen materiaal, de hardheid
(shore), ETAG (veiligheid), verwerkbaar-
heid (de haalbaarheid lijmen op locatie en
in de open lucht), kruipgedrag, transpa-
rantie (eis architect), de reparatiemogelijk-
heid, ongevoeligheid voor vocht (waar-
door sterktevermindering), de dikte van
de lijm volgens voorschriften, gevoeligheid
voor uitzetten en krimp (spanning), de
haalbaarheid van het inscheurdetail, de

georiënteerd op het zuiden, oosten,
westen, of zelfs op het noorden.

OOK RAMEN MET PV
De trend om ook het raamoppervlak te
gebruiken voor kWh opwekking komt
dichterbij. Daarbij zal ik in mijn presentatie
verduidelijken dat we hier onderscheid
kunnen maken tussen ramen waarbij de
zonnecellen volledig onzichtbaar zijn en
ramen waarbij de zonnecellen wél
zichtbaar zijn, maar niet als storend
ervaren worden door de eindgebruikers.
Ook hierbij zal ik grove indicaties van de
opbrengst (kWh/m2-raam) geven.
Daarnaast geef ik een voorzichtige
inschatting van hoeveel jaren het nog
duurt voordat deze ‘zonneramen’
(‘PV-windows’) een kostprijsniveau hebben
behorend bij massaproductie. Tenslotte zal
ik kort enkele voorbeelden aanstippen van
pilotprojecten die aantonen dat lokale
elektriciteitsopwekking in het glas opties
biedt om de gevel zelf intelligenter te
maken. Denk daarbij aan lokale verwar-
ming of aansturing van zonwering’, aldus
Valckenborg.

uithardingstijd, veroudering en UV-stabili-
teit.

Voor de lijmproeven heb ik onderstaande
lijmen getest op bovenstaande criteria: PU
(polyurethaan) – Araldite-2028-01,
2-component, UV-hardende ACRYL- lijm,
2276, Sadechaf, 1-component, HOT-melt
Dowcorning 2400, Silicone, transparant,
tweecomponent silicone 993, Dow-Cor-
ning, kleur (*) en tweecomponent epoxy
DP490, kleur (*). De (*): voor de verlijming
van titanium en zijkanten glasvinnen.

SAMENWERKING
Samenwerken is altijd belangrijk, zeker
wanneer je nieuwe wegen wilt bewande-
len. Voor het doen van de testen heb ik
onder meer zeer plezierig samengewerkt
met de KU-Leuven. In tegenstelling tot
Nederlandse kennisinstituten kon ik daar
zeer informeel en snel mijn testen
uitvoeren. Ik vind het belangrijk om je
bevindingen te toetsen met een gelijk-
waardige partner om daardoor foutkansen
te verminderen.

In een aantal door mij gerealiseerde
glasprojecten laat ik zien dat lijmen als
‘verbindingstechniek’ het bouwen
eenvoudiger en mooier maakt. En niet in
de laatste plaats: we worden een meer
gerespecteerde partij voor de architect’,
aldus Hoogendoorn.

Glazen vitrines op het 18 Septemberplein in Eindhoven.
Foto: Evabloem voor UNStudio.

21-22-23-24-29-30-31_glasdag.indd 29 25-05-2022 15:51