Pagina 25 van: Glas in Beeld #5 – november 2023
25WWW.GLASINBEELD.NL
GLAS IN
FOTO’S
BEVROREN VACUÜMGLAS
HET MOET NIET GEKKER WORDEN
Het is weer najaar en de winter staat voor de deur. Dan weet je dat je
’s ochtends vroeg voordat je in je auto of bus stapt er even omheen
moet om het condens van de ramen te trekken. Ook goed isolerend
dubbelglas, zoals HR++ glas, en triple glas beslaan aan de buitenzijde.
Het glas isoleert zo goed dat de buitenste ruit koud blijft en condens
erop neerslaat. Maar het kan nog gekker, getuige deze twee foto’s
ingezonden door Reinout Jansonius van vandaglas.
Inzender: Reinout Jansonius (vandaglas)
Wat zien we hier? Het gaat om vacuümglas dat bevroren is. Het op het glas neergeslagen
vocht is bevroren en de structuur van het
glas zorgt voor een dambordeffect. Op
die plekken waar het glas aan de buiten-
zijde ‘warm’ is, bevindt zich een koude-
brug: het glas isoleert daar minder goed.
Dat is uiteraard verklaarbaar.
DAMBORD DOOR PILLARS
Vacuümglas isoleert zo goed omdat er zich
niets in de minimale spouw tussen de twee
glasplaten bevindt. Als er geen materie is
om de warmte over te dragen, vacuüm
tenslotte, verlies je ook geen warmte.
Maar in de spouw bevinden zich ‘pillars’
die voorkomen dat de twee ruiten elkaar
raken. Deze kleine afstandhoudertjes
isoleren minder goed en zijn dus koude-
bruggen, met het effect van een dambord
als gevolg. Ook aan de rand is er geen
condens of is het condens op het glas niet
bevroren; de rand isoleert dus eveneens
minder goed. Condensatie aan de
buitenkant van het glas treedt overigens
ook op bij HR++ en triple glas. Ook daar is
het minder bij de randen, maar kan
worden beperkt als er speciale kaders zijn
gebruikt, zoals TPS, TPA en thermisch
onderbroken afstandhouders.
Zoals je ziet gaat er achter deze foto’s
best een verhaal schuil. Mensen die gek
zijn van glas kunnen dat verhaal nog
groter en ingewikkelder maken en wij
gaan daar graag in mee. Zo meten we de
isolatiewaarde van isolatieglas conform de
normering in het hart van de ruit. Maar
gezien het warmteverlies aan de randen
kun je je afvragen of dat wel goed is. En
ook daar waar het glas is gevat in het
kozijn gaat warmte verloren. Om die reden
wordt bij BENG- berekeningen gewerkt
met de isolatiewaarde van glas en kozijn:
Uraam in plaats van Ug in W/m2K. Een
belangrijk weetje in het verlengde hiervan
is dat hoe kleiner een ruit is hoe groter het
effect is van het warmteverlies aan de
randen. De ‘hoeveelheid’ rand ten
opzichte van het glasoppervlak is dan
relatief groter dan bij een groter formaat
ruit. De psi-waarde drukt dat warmtever-
lies aan de rand uit. Het gaat om het
verlies per strekkende meter in W/mK.
TRIPLE GLAS BEVRIEST OOK
De foto’s bekeken zegt ons redactieraadlid ir. Joris van der
Vleuten van Peutz Geveltechniek het volgende. ‘Dit
verklaart waarom de Ug-waarde veel hoger is dan dat je
op basis van vacuüm zou verwachten. Het meten en
berekenen van de U-waarde van vacuümglas houdt niet
alleen rekening met de randen zoals bij ‘normaal’
isolatieglas, maar ook met de afstanden, afmetingen en
het materiaal van de afstandhouders. Daarnaast is de
randverbinding altijd een glas- of metaalverbinding en
daardoor ook per definitie een koudebrug. Ergo, hoe
kleiner je ruit hoe meer problemen je krijgt met de hoge
psi-waarde. In de normen wordt dit zoals aangegeven wel
meegenomen, maar ik kan me voorstellen dat de leveran-
ciers liever over de gedeclareerde U-waarde praten.
Overigens, wij hebben in ons nieuwe kantoor triple glas
met een Ug van 0,7 W/m2K, vergelijkbaar met die van
vacuümglas. Die hebben hetzelfde probleem van conden-
seren en bevriezen van de buitenzijde. Maar helaas kan je
dan echt alleen maar aan de randen naar buiten kijken. Dat
dambord-effect is, en dat zeg ik met een knipoog, dus een
mooi voordeel van vacuümglas.’
STUUR JE FOTO’S IN EN WIN 100 EURO
We kunnen ons voorstellen dat ook jij in de praktijk
bijzondere situaties met vlakglas tegenkomt. Vlakglas en
dus geen bierglas. Een mooie toepassing waar je trots op
bent, een bouwfout, een vreemde glasbreuk, een onveilige
of juist heel goed voorbereide veilige situatie, mooi of juist
verkeerd gekozen glas; laat je fantasie de vrije loop. Stuur
je foto’s naar glasinbeeld@eisma.nl en we publiceren ze in
Glas in Beeld, het magazine of op onze site. Tenminste,
dat doen we met de foto’s die daarvoor in aanmerking
komen en die we om jouw en onze kennis te verrijken van
commentaar kunnen voorzien. We houden ons daarom het
recht voor foto’s niet te publiceren. Uit de geplaatste
inzendingen kiezen we jaarlijks een winnaar, goed voor een
VVV-bon ter waarde van 100 euro.
??
Streamer
24-25_bevrorenglas.indd 25 25-10-2023 11:54